باستان شناسی و دفینه یابیاگر عاشق تاریخ بوده و از کاوش و جستجو لذت می برید، این شغل ایده آل شماست.مطالعه در آثار گذشتگان و یادمانهای تاریخی و باستانی در جهت شناسایی هویت ملی و بازسازی فرهنگهای باستانی را باستان شناسی گویند. روشن كردن گذشته هر جامعه از جهت مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و یا مذهبی بر عهده باستان شناسی است. پیشینه های تاریخی هر کشوری میراث آن و زمینه ای برای جذب توریست به آن می باشند.باستان شناس محققی است كه شواهد لازم را برای تحقیقات خود را از طریق بررسی ، پژوهش و كاوش در نقاط مختلف جهان كه روزی محل تردد، سكونت یا هر نوع فعالیت انسانی بوده است، به دست می‌آورد و سعی دارد تا گذشته را براساس یافته‌های خود بازسازی كند. او با مطالعه مکان ها و اشیای قدیمی، چیزهای زیادی از زمان های گذشته هر سرزمینی استخراج می کند. باستان شناس می تواند در یک زمینه جغرافیایی خاص ( مانند ایران شناسی)، یا یک دوره تاریخی خاص (مانند دوره هخامنشی) و یا یک نوع اشیای باستانی (مانند سفالگری) تخصص داشته باشد.باستان شناسی و دفینه یابی
به طور کلی کار باستان شناس سه مرحله دارد :کشف و شناسایی مکان های آثار باستانی – در این مرحله باستان شناس به کمک روش های مختلفی مانند استفاده از ویرانه بناها، استفاده از اطلاعات موجود در کتاب های تاریخی،سفرنامه ها و...، مکان های تاریخی را شناسایی می کند.کاوش و حفاری – این مرحله مهم ترین و مشکل ترین بخش کار باستان شناس است. او در کاوش و حفاری، از کلیه دانش، تجربیات و مهارت های خود استفاده می کند. در این مرحله دقت و صبر بسیار مهم است زیرا ممکن است با انجام اشتباه کوچکی، صدمه بزرگی به آثار و بناهای تاریخی در حال کاوش وارد شود.استخراج و تنظیم اطلاعات – در این مرحله اشیا و بناهای کشف شده استخراج و با بررسی ویژگی ها و مشخصات آنها، اطلاعات تاریخی آنها بدست می آید. برای تعیین قدمت آنها معمولا از راه های مختلفی از جمله بررسی سکه یا کتیبه ای که همراه آنها بوده، روش لایه نگاری (بررسی لایه های زمینی که آثار در آن بوده اند) و... استفاده می کنند.باستان شناسی مانند بسیاری از حوزه های پژوهشی و تحقیقاتی در کشور هدفمند نیست. حفاری و کاوش های تحقیقاتی بسیار کم انجام می شود. اکثر کاوشها،کاوشهای نجاتبخشی است. به این معنا که یک منطقه تاریخی که بر اساس گمانه زنیها، دارای شرایط کاوش و باستانشناسی است در معرض خطر قرار می گیرد که گاها این مورد به خاطر ساخت پل، سد، جاده و... پیش می آید. لذا گروه برای کاوش و نجات آثار باستانی اعزام می شوند و کلیه آثار مکشوفه، شامل سفال و طلا و... را به موزه منتقل می کنند.یکی از موارد مهم در رشد و توسعه باستان شناسی در کشور، لزوم وجود ارتباطات بین المللی با متخصصان و دانشمندان این حوزه می باشد. در سال های اخیر به دلایل مختلف از جمله سیاسی، این روابط به حداقل و در حد صفر رسیده است.باستان شناس باید ذهنی پویا و جستجوگر، دقت بالا و توجه زیادی به جزئیات داشته باشد. برخی از ابزاری که در حین کار باستان شناس از آنها استفاده می کند شامل کلنگ ، بیل ، بیلچه ، برس ، قلم ، طناب و بند ، قطب نما ، شابلون ، شاغول ، دوربین عکاسی ، فیلم برداری و نقشه برداری ، لوازم طراحی و ...باستان شناس معمولا باید به صورت تمام وقت کار کند. البته به هنگام عملیات حفاری و کاوش، تعیین ساعت معنایی ندارد و باستان شناس تا اتمام کار معمولا مشغول است. محل کار او بسته به نوع کار، متنوع است و می تواند ادارات و آزمایشگاه های مرتبط، موزه ها و یا فضاهای بیرونی و در شرایط مختلف آب و هوایی باشد. در ادامه با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازار کار و فرصت شغلی ،میزان حقوق و درآمد باستان شناس و برخی از باستان شناسان معروف آشنا می شوید.
وظایف باستان شناس
بسته به نوع تخصص، وظایف باستان شناس عبارتند از :
شناسایی مکان های باستانی برای مطالعه با استفاده از روش های عکاسی هوایی، نقشه برداری و...
شرکت در برنامه های کاوش (و گاهی حفاری) به عنوان عضوی از یک گروه
گزارش درباره مکان ها و اشیای یافت شده از طریق عکاسی، نقشه کشی و یا یادداشت های دقیق با جزئیات کامل
بررسی و دسته بندی اشیای یافته شده
استفاده از تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی برای بررسی اشیای یافت شده
استفاده از کامپیوتر برای شبیه سازی مکان های باستانی
تهیه و ارائه گزارشات لازم از نتایج تحقیقات و بررسی ها
دسته بندی و به نمایش گذاشتن آثار باستانی در موزه ها
باستان شناس همچنین ممکن است به کارهایی مانند انجام تحقیقات، نوشتن مطالب مرتبط با کار خود برای روزنامه ها و مجلات، نوشتن کتاب و یا تدریس در دانشگاه ها بپردازد.
مهارت و دانش مورد نیاز
باستان شناسی و دفینه یابی
ذهنی پویا و کاوشگر همراه با قدرت تجسم خوب
دقت و توجه به جزئیات
مهارت های برنامه ریزی و سازماندهی- به خصوص وقتی سرپرستی گروهی از باستان شناسان را بر عهده داشته باشد.
مدیریت زمان و توانایی انجام کارها در موعد مقرر
داشتن پشتکار و استقامت
توانایی کار تیمی یا رهبری یک تیم
مهارت های ارتباطی خوب
توانایی نوشتن گزارشات
آشنایی با زبان انگلیسی
داشتن اطلاعات تاریخی و جغرافیایی در مورد ایران و کشورهای همسایه
